المؤلف
أستاذمساعد في القانون الجنائي، معهد البحث والتطویر للعلوم الإنسانية (سمت)، طهران، إيران.
المستخلص
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
المؤلف [Persian]
The rule of law, which is the result of social structures and collective conscience, has shown interest in the Maqasid approach in the ups and downs of the traditional reading of jurisprudence and is looking for a way out of some of the bottlenecks surrounding corporal punishment and human inequalities in criminal jurisprudence. Legality, respect for human dignity, prohibition of unnecessary punishments, equality of individuals before the law, measurability of the consequences of criminalization, and transparency of its motive and purpose are the most important principles derived from human rights norms that form the basis of criminal justice policymaking. The Maqasid reading of jurisprudence honors these principles and has more or less transformed the criminal laws of some Islamic countries; it provides valuable capacity and experience to the Iranian criminal policymaking apparatus. The Frankfurt School, by participating in the formation of social theory, and by breaking away from the philosophy of the subject and giving importance to the category of intersubjectivity and action-oriented and moral pragmatism, forms the basis of the idea of this article by the method of comparative legal theology, which is opposed to the control-oriented and retributive supervisory discourse, and the solidarity-oriented social control policy. The ray of this luminous window to theoretical criminal law has objective achievements in the criminal law of many countries; which may not be aware that the lenient penal institutions in their legislative developments have been indebted to the transition of penal thought from instrumentalism to relationalism.
This article, by the method of comparative legal theology analysis, after analyzing the theoretical foundations of the application of purposeful jurisprudence in criminal justice policymaking law, considers the commonalities of purposeful jurisprudence with the Frankfurt philosophical school to have the capacity to construct a "model of the rationality of criminal policy."
الكلمات الرئيسية [Persian]
أ) المصادر العربية
ب] المصادر الفارسية
1- امیرشکاری، امیرعباس [1395]، تأثیر مطالعات حقوقی انتقادی بر تحولاتِ تأملاتِ نگره‌ای دانشوری حقوق، مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 46، شماره 3.
2- بنتکاس، الیاس [1399]، تشتت آراء در حقوق کیفری اسلامی و نقش مدرن اجتهاد، ترجمه شیرین بیات، در: گروهی از پژوهشگران کیفری، حقوق کیفری کشورهای اسلامی در تعامل شرع و حقوق، چاپ اول، تهران: میزان.
3- جعفری، مجتبی [1401]، جامعه‌شناسی حقوق کیفری؛ رویکرد انتقادی به حقوق کیفری، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
4- جنابادی، سجاد؛ حبیب نژاد، سید احمد [1400]، فقرزدایی در پرتو رویکرد فقهی به مقاصد الشریعه، فقه حکومتی، دورۀ 6، شمارۀ 12، 81-57.
5- جوان جعفري بجنوردي، عبدالرضا؛ ساداتي، سيدمحمدجواد [1391]، سزاگرایی در فلسفه کيفر، پژوهشنامه حقوق کيفري، دوره 3، شماره 1.
6- خاقانی اصفهانی، مهدی [1401]، دشوارۀ تعامل نص و واقعیت در برساخت سیاست جنایی ایران، سیاستگذاری عمومی، دورۀ 8، شمارۀ 3، 92-79.
7- خاقانی اصفهانی، مهدی [1402]، نقد هم‌آیندی اقتدراگرایی پزشکی و امنیت‌گرایی کیفری در سیاستگذاری سلامت، حقوق پزشکی، دوره 17، شماره 59.
8- درون‌پرور، امیر؛ عسکری، پوریا [1400]، بررسی اندیشه‌های مکتب «جریان جدید» در حقوق بین الملل، مجله حقوقی بین المللی، شماره 64.
9- راسخ، محمد؛ بیات، مهناز؛ محمدی، سارا [1397]، نگاهی انتقادی به تکثرگرایی حقوقی، تحقیقات حقوقی، دورۀ 21، شمارۀ 83.
10- رستمی نجف آبادی، حامد [1401]، واکاوی مفهوم مصلحت و کاربرد آن در مجازات‌های شرعی با نگاهی به قانون مجازات اسلامی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال چهاردهم، شمارۀ 28، 102-75.
11- سلیمی، حسین؛ اسماعیلی اردکانی، علی [1394]، منطق درونی نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت و معرفت‌شناسی، پژوهشنامۀ علوم سیاسی، دوره 10، شماره 4.
12- طاهرخانی، مصطفی؛ قاری سیدفاطمی، سیدمحمد [1400]، ژاک دریدا و واسازی قانون، تحقیقات حقوقی، شمارۀ 100.
13- علوی، سیدمحمدتقی؛ میری، مهشید [1401]، مقاصد شریعت و نقش و جایگاه مصلحت در قانونگذاری، آموزه‌های فقه و حقوق جزاء، دورۀ 1، شمارۀ 3، 78-65.
14- قاری سیدفاطمی، سید محمد [1395]، رویکرد عدلیه‌ای به نظریه مقاصد و پیامدهای حقوق بشری، تحقیقات حقوقی، شمارۀ 75، 38-11.
15- قناد، فاطمه؛ اکبری، مسعود [1396]، امنیت‌گرایی سیاست جنایی، پژوهش حقوق کیفری، دوره 5، شمارۀ 18.
16- مجتهد شبستری، محمد [1376]، ایمان و آزادی، چاپ دوم، تهران: طرح نو.
17- ملایی، محمدرضا و همکاران [1400]، تبیینِ ظرفیت‌های فقه مقاصدی در پشتیبانی از نظام قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران، مطالعات انقلاب اسلامی، دورۀ ۱۸، شمارۀ ۶۶.
18- نوذری، حسینعلی [1401]، نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت در علوم اجتماعی و انسانی، چاپ هشتم، تهران: نشر آگه.
19- هابرماس، یورگن [1400]، نظریه کنش ارتباطی؛ عقل و عقلانیت جامعه، ترجمۀ کمال پولادی، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
)